گروه فنی و مهندسی آتیک سو تامین، تولید، خرید و فروش، طراحی و سفارش ساخت انواع مخازن ذخیره سوخت، آب، سیمان، مواد شیمیائی و غیره با ظرفیت های مختلف از نوع زمینی، هوائی، ماشینی، سیلو، تحت فشار، انبساط دوجداره، کویلدار، مبدل وخرید فروش انواع تانکرهای سالم و برشی در محل. جهت کسب اطلاعات بیشتر و سفارش تولید و یا خرید و فروش با ما تماس بگیرید پرسنل شرکت ما در اسرع وقت در محل شما حاضر خواهند بود.
آب آشامیدنی، پس از آماده مصرف شدن در تصفیه خانه شهر، به وسیله پمپ هایی در لوله های اصلی شهر جریان می یابد و در نهایت به منازل یا واحدهای تجاری و صنعتی می رسد. روشن است که در مسیرهای مختلف، جریان آب توسط شیر فلکه های کشویی مهار و در شبکه توزیع می شود
انشعاب از لوله اصلی
انشعاب از لوله اصلی به روشی که در شکل زیر نشان داده شده است اجرا می گردد که بدین ترتیب شبکه لوله کشی آب شهر به لوله کشی داخل ساختمان متصل می گردد. در انتخاب مسیر انشعاب باید دقت شود که حتی الامکان مسیر مستقیم و بدون پیچ و خم زیاد بود و از عوامل آلوده کننده و غیر بهداشتی نیز به دور باشد.
روش انشعاب گیری از لوله اصلی
 روش انشعاب گیری از لوله اصلی۱ |
شیر انشعاب
شکل ۱ یک شیر انشعاب( e ) را نشان می دهدکه روی لوله اصلی آب شهر کار گذاشته می شود. نصب این شیر در محل قرار گرفتن انشعاب از لوله ای که تحت فشار می باشد لازم است. یکی از هدف های نصب شیر انشعاب کنترل لوله ی انشعاب است تا در صورت لزوم بدین وسیله بتوان جریان آب ساختمان را قطع کرد.
لوله انشعاب
لوله انشعاب برای جلوگیری از یخ زدن آب و نیز وارد آمدن فشار ناشی از تردد وسایل نقلیه بر آن باید در عمق مناسبی نصب شود. جنس لوله برای ساختمان ها معمولی بهتر است از نوع پی وی سی فشار قوی، پلی اتیلنی و یا مسی باشد. استفاده از لوله های فولادی و گالوانیزه به علت مقاومت کم آن ها در برابر خوردگی که به پوسیدگی لوله منجر می شود توصیه نمی شود. در صورت ضرورت بهتر است آن ها را با یک لایه قیرگونی اندود کرد.
قطر لوله انشعاب معمولا به مقدار مصرف در ساختمان، فشار آب شهر، طول و قطر لوله و نیز دوری یا نزدیکی مصرف کننده از لوله اصلی بستگی دارد. در هر حال توصیه می شودکه قطر انشعاب از ۳/۱ قطر لوله آب شهر بیشتر نباشد. همچنین باید توجه داشت که حداقل قطر این لوله برای مصرف یک خانواده حداقل ۲۰ میلی متر و برای مصرف چند خانواده از ۲۵ میلی متر کمتر نباشد.
شیر پیاده رو
همان طور که از نامش پیداست در پیاده رو جلو ساختمان و به فاصله حداقل ۵۰ سانتی متراز دیوار روی لوله انشعاب ساختمان نصب می گردد. وظیفه این شیر قطع و وصل آّب در هنگام تعمیرات اساسی ساختمان و یا هنگام قطع آب مشترک بر حسب ضرورت می باشد. (نحوه قرارگیری درشکل ۱). یک درپوش فلزی در کف پیاده رو موقعیت محل نصب را مشخص و غلاف ساقه شیر را حفاظت می کند.
کنتور آب
برای اندازه گیری مقدار آب مصرف شده از کنتور آب استفاده می شود. ظرفیت کنتور متناسب با میزان مصرف در نظر گرفته می شود و چون غالبا اندازه قطرلوله خروجی کنتور کمتر از قطر لوله آب ساختمان است افت فشار ایجاد می کند و در نتیجه جلو مصرف بی رویه و خیلی زیاد آب را می گیرد. در اثر عبور آب از داخل کنتور یک صفحه یا چرخ توربینی به حرکت در می آید که متناسب با سرعت برداشت آب، میزان مصرف را به چرخ های شماره انداز کنتور انتقال می دهد که ما آن را به صورت عدد بر حسب متر مکعب روی صفحه نمایش می دهیم. کنتور معمولا در داخل ساختمان و یا حیاط بعد از در ورودی نصب می گردد تا دسترسی به آن برای مامورین سازمان آب آسان باشد. در نصب کنتور باید دقت کرد که در محلی قرار نگیرد که خطر انجماد وجود داشته باشد. درشکل ۱ محل و نحوه نصب و در شکل زیر مشخصات یک کنتور آب نشان داده شده است.
 کنتور |
تشریح لوله کشی ساختمان
لوله آب مصرفی پس از کنتور به شیر قطع و وصل و شیر یکطرفه در ورودی ساختمان متصل می گردد. از آن پس با توجه به شبکه لوله کشی و تجهیزات آب رسانی مورد استفاده در ساختمان ها، بسته به این که تک واحدی یا مجموعه ای از چند واحد مسکونی، تجاری یا اداری باشد، ادامه مسیر لوله کشی می تواند بسیار متنوع باشد. آب معمولا از پایین ترین قسمت شبکه لوله کشی با یک انشعاب اصلی نخست به شیر تخلیه و سپس وارد لوله تقسیم کننده می گردد. آن گاه از این لوله انشعاب های مناسب برای تهیه آب گرم مصرفی و لوله های تغذیه آب سرد طبقات و زیر زمین جدا می شود. در صوت استفاده از دستگاه سختی گیر در سیستم حرارت مرکزی و تهویه مطبوع، انشعاب دیگری نیز برای آن در نظر گرفته می شود. بهتر است یک شیر فلکه سرشیلنگی نیز برای برداشت آب در موتورخانه نصب گردد. لوله های آب گرم خروجی از منبع آب گرم همراه لوله وارد سرویس ها شده، وسایل بهداشتی را تغذیه می کند.
|
تشریح لوله کشی ساختمان |
در ساختمان های بزرگ تر و چند واحدی، معمولا یک یا چند مسیر برای بالا رفتن لوله های آب در نظر گرفته می شود. هر کدام از لوله های بالارونده در ابتدای مسیر باید دارای شیر فلکه قطع دستی باشد. لوله انشعاب در طبقات نیز بایستی مجهز به شیر فلکه قطع و وصل برای کلیه لوله های سرد و گرم مصرفی باشد. سپس توزیع آب سرد و گرم مصرفی در طبقات و واحدهای جداگانه مشابه سرویس های ساختمان قبلی انجام می گیرد. در صورتی که استفاده از سقف کاذب امکان پذیر باشد بهتر است لوله کشی در هر واحد در داخل سقف کاذب همان طبقه انجام گردد. شکل ۵ نحوه گردش آب در لوله بالا رونده را نشان می دهد.
همان طور که در سیستم لوله کشی ملاحظه می نمایید، علاوه بر لوله های آب سرد و آب گرم لوله سومی نیز وجود دارد که “برگشت آب گرم” یا لوله “گردش آب گرم” نامیده می شود. این لوله معمولا از آخرین مصرف کننده گرفته می شود و در محل ورود آب سرد به منبع آب گرم وصل می شود. کار آن گردش دائمی آب بین مصرف کننده ها و منبع آب گرم است خواه شیر مصرف کننده باز و خواه بسته باشد. وجود این لوله باعث می شود که با باز کردن شیر آب گرم در فاصله زمانی کمتری به آب گرم دست پیدا شود و از هدر رفتن آب جلوگیری به عمل آید.
 روش انشعاب گیری از لوله اصلی ۲ |
لوازم جلوگیری از برگشت جریان
از برگشت جریان آب، مایعات، مواد یا محلول های دیگر به داخل شبکه لوله کشی توزیع آب آشامیدنی باید جلوگیری شود زیرا خطر ایجاد آلودگی به همراه دارد. یکی از موارد امکان برگشت آب گرم به لوله آب سرد در زمان قطع جریان آب است. همچنین هر گاه دوش تلفنی یا شیلنگ شیر مخلوط در داخل وان و یا ظرف محتوی آب قرار گرفته باشد و در همین وضعیت آب شهرقطع شود. خطر برگشت جریان آب آلوده به شبکه داخلی ساختمان و مهم تر از آن به شبکه شهری وجود دارد. به هر حال از آنجا که آلودگی آب آشامیدنی تهدید جدی برای همه شهروندان به شمار می رود برای جلوگیری از وقوع هر نوع آلودگی در شبکه لوله کشی توزیع آب، از راه ها و وسایلی مانند فاصله هوایی، شیر یک طرفه و شیر خلا استفاده می شود.
شیر یکطرفه:
از شیرهای یکطرفه معمولا بعد از کنتور آب، قبل از آب گرم کن روی خط تغذیه آب سرد و مواردی مانند این ها استفاده می شود. شر یکطرفه که برای جلوگیری از برگشت آب به داخل شبکه مورد نظر نصب می شود، باید از نوع فنردار با نشیمن آب بند باشد و فقط در یک جهت به آب اجازه جریان دهد و در جهت عکس هیچ گونه نشتی نداشته باشد. درمواردی که مقررات ملی تعیین کرده است باید از شیر یک طرفه دوتایی استفاده شود.
خلاشکن
هر شیر یا وسیله مکانیکی دیگری که عمل مکش سیفونی را حذف می کند و از بین می برد خلاشکن نام دارد. این وسیله روی شیر فشاری آب شست و شوی کاسه توالت و روی خط تغذیه آب بهداشتی به ماشین لباس شویی و ظرف شویی نصب می گردد و جلو برگشت جریان را در صورت قطع جریان آب شهر می گیرد.
 خلاشکن |
فاصله هوایی
اگر شیر های دست شویی، ظرفشویی، وان و موارد مشابه طوری نصب شوند که خروجی آن ها داخل لگن مربوطه قرار گیرد، می تواند خط برگشت جریان را در هنگام پر شدن لگن از آب استفاده شده ایجاد نمایند.
 فاصله هوایی |
به کمک اتصالات، لوله ها در طول های مختلف به هم وصل می شوند تا طول مورد نظر به دست آید و در عین حال اتصالات پیوستگی و تغییر جهت مسیر لوله کشی را تامین کنند. پیوستگی و امتداد خط لوله با استفاده از بوشن ها مغزی ها و تبدیل ها میسر میشود. برای تغییر مسیر خط لول ها از سه راه چهار راه و زانو استفاده می کنند. کلاهک (کپ) برای بستن دهانه لوله در پوش برای کور کردن دهانه اتصالات و تبدیل ها برای تبدیل قطر دهانه لوله و اتصالات به کار میروند.
مهره ماسورها اتصالاتی بوجود میآورند که به سادگی باز میشوند. مهره ماسوره ها رزوه های سه پارچه اند: دو قسمت از آن ها که به دو سر لوله ها پیچ شده و قسمت سوم در حالی که با رزوه قسمت اول درگیر است و برروی قسمت دوم نیز می لغزد این دو تکه را به همدیگر متصل می سازد. دبی در سیستم لوله کشی را به کمک شیر فلکه ها بر اساس نوع جنس قطر و فشار کار طبقه بندی میشوند تنظیم می کنند.
لوله مغزی : قطعه لوله های با طول کمتر از ۳۰ سانیمتر که دو انتهای آن رزوه شده باشد. لوله های بزرگتر از ۳۰ سانتیمتر تکه لوله محسوب میگردند.
سه راهها: مهمترین و پرمصرفترین اتصالات در انشعاب لوله ها هستند. سه راهها مانند زانو در اندازه ها و انواع متنوعی ساخته میشوند. از آن برای انشعاب های ۹۰ درجه استفاده می شود و همواره انشعاب آن با زاویه قائمه است. اگر هر سه خروجی سه راه هم اندازه باشند نوع آن بر حسب قطر لوله مشخص می شود مانند سه راه یک دوم اینچ چنانچه اندازه قطر انشعاب (نافی) با قطر لوله اصلی متفاوت باشد اول اندازه قطر اصلی را می نویسند و بعد انشعاب. زمانی که قطر هر سه خروجی متفاوت باشد اندازه هر سه خروجی را باید نوشت و قطر لوله اصلی را باید اول آورد .
چهار راه: در واقع همان سه راه است که خروجی دیگری مقابل نافی داشته باشد محورهای این چهارراه خروجی در صفحه ای مشترک واقع و بریکدیگر عمود هستند. چهارراه نیز مانند سه راه در اندازه های مختلف ساخته می شوند.
درپوش ها: برای بستن انتهای لوله بوشن دار یا اتصالی که دارای رزوه مادگی باشد به کار میروند. در پوشها از جنس چدن آهن چکش خوار و برنج هستند. برای اندازه های کوچک از در پوش سر چهار گوش بر جسته یا مغزی و برای اندازه های بزرگ از در پوش سر شش گوش استفاده می گردد.
مهره ماسوره : انواع مختلفی دارند. کاربرد فراوان مهره ماسوره ها در خطوط لوله کشی در سهولت تعمیرات نمود می کند. وقتی مهره ماسوره و یک اتصال تلفیق شوند، میتوان با استفاده از یک اتصال رزوهای تنها از تمام مزایای مهره ماسوره بر خوردار شد.
بوشن: معمولا سر هر شاخه لوله یک عدد بوشن نیز می بندند. بوشن ها از جنس چدن یا آهن چکش خوار و یا برنج هستند. بوشن ها عموما رزوه راستگرد دارند ولی نوع چپگرد را هم طبق سفارش می سازند. نوع دیگری از بوشن که روپیچ توپیچ یا دنباله نام دارد با بوشن متعارف فرق می کند و دارای رزوه روپیچ است.
عملکرد بوشن تبدیل اتصال انتهای رزوه شده(خارجی) لوله به اتصالی با اندازه بزرگتر است. بوشن تبدیل یک روپیچ- توپیچ به شکل در پوش تو خالی و با دو دهنه به قطر های مختلف است و آن را میتوان اتصالی برای کاهش و یا افزایش قطر تلقی کرد.
کلاهک های لوله: کلاهک (کیپ) لوله برای بستن لوله یا اتصالی که دارای رزوه روپیچ باشد به کار می رود.کلا هک ها مانند در پوش ها از جنس چدن آهن چکش خوار و برنج هستند.
این لوله ها از رزین پلی است و با الیاف شیشه ساخته و تولید می گردند. باتوجه به خصوصیات این نوع لوله لازم است در هنگام کارگذاری در ترانشه کنترل خاکریزی و انتخاب مصالح خاکریزی دقت لازم به عمل آید. لوله های GRP بر اساس فشار داخلی و خارجی سیستم، نوع سیال، سرعت سیال و … قابل طراحی و تولید می باشند. این نوع لوله می تواند جهت سرویس دهی سیستم های آبرسانی و فاضلابی مورد استفاده قرارمی گیرد .
مزایای لوله های GRP:
– سبکی وزن که سبب کاهش هزینه حمل ونقل و آسانی عملیات لوله گذاری می شود.
– مقاومت در مقابل خوردگی این لوله ها به هیچ نوع پوشش اضافی نیاز ندارد.
– سادگی تولید در کارخانجات به روشهای مختلف
معایب لوله های GRP:
عیب اساسی این لوله ها تغییر شکل در اثر بار وارده است .
این محصول درسال ۱۹۳۹ به صورت تجارت تحت سه نوع با نام های پلی اتیلن سبک با وزن مخصوص۰٫۹۱و پلی اتیلن سبک خطی با وزن م خصوص ۰٫۹۲۵و پلی اتیلن سنگین با وزن مخصوص ۰٫۹۴ به بازار عرضه شده که در این بین پلی اتیلن سنگین به دلیل درجه ی کریستالی و دانسیته بالا درصد رشد چشمگیری از لحاظ مصرف داشته و پیش بینی می گردد که کاربرد این پلیمر روز به روز از رشد بیشتری برخوردار گردد. مضافا که بیشترین کاربرد این پلیمر در تولید لوله و اتصالات می باشد .
مزایای لوله های پلی اتیلن :
– درمقابل خوردگی دوام بالایی دارند .
– انحرافات و نشست های زمینی را به صورت افقی و به صورت عمودی به خوبی حمل می کنند .
در حال حاضر بسیاری از کارخانجات مربوط اقدام به تولید این لوله می کنند که مشخصه های فیزیکی و ویژگی های قرار گیری آنها مشابه و همگون نیستند .
استاندارد ایران در حرارت ۱۲۰ درجه سانتیگراد حد اکثر فشار مجاز محیطی بر این لوله را ۱۰۰ کیلو گرم بر سانتی متر مربع برآورد نموده است که این امر طی مدت ۵۰ سال مد نظر می باشد.
برای نخستین بار در ایتالیا از مخلوط کردن یک ماده معدنی تحت عنوان آزبستور و سیمان پرتلند و آب وپختن آن در حالیکه به صورت سانتریفوژ فشرده شده بود لوله آزبست سیمان بدست آمد .
مزایا ی لوله های آزبست سیمان :
– دوام این لوله ها نسبت به لوله های فلزی در مقابل عوامل خورنده موجود در خاک بیشتر است.
– چون سطوح داخلی آن صافند بنابراین قدرت آبرسانی نسبتا زیادی دارند .
– تغییرات درجه حرارت مشکلی جهت بازدهی این لوله ایجاد نمی کند
معایب لوله های آزبست :
مهمترین عیب این لوله ها این است که شکننده بوده و در هنگام جابجایی و اتصال سریعا آسیب می بینند وهمچنین قبل از نصب لوله و جریان یافتن آب درخط تشخیص عیوب قطعات صدمه دیده بسیار مشکل است
با نورد کردن لوله های آهن سیاه تولید می شوند این لوله ها جهت انجام طرح انتقال آب کاربرد زیادی نداشته و معمولا اتصالات آنها از طریق جوش صورت می گیرد و در خاک استحکام کافی ندارد .
همانطور که می دانیم لوله ساخته شده ازچدن معمولی دارای معایبی است که تقریبا از ۴۰ سال پیش با پیشرفت علم متالوژی و تغییر خواص چدن، آلیاژی از چدن در ساخت لوله ها به کاربرده می شود که به چدن نشکن معروف می باشد . چدن داکتیل دارای مقداری منیزیم است که با کم کردن از گوگرد و فسفر چدن معمولی و همچنین با دانه بندی گرانول کربن چدنی تولید می شود .
مزایای لوله های داکتیل :
– به نسبت چدن معمولی ازقابلیت انعطاف بیشتری برخوردار است .
– به نسبت فولاد مقاومت بیشتری در مقابل خورندگی دارد .
معایب لوله های داکتیل :
معایب لوله های داکتیل به نسبت فولاد مقاومت بیشتری در مقابل خورندگی دارند ولی در کل مقاومت آنها در مقابل خوردگی در حد مطلوبی نیست .
لوله هایی که از فولاد ساخته می شوند به سه قسمت فولادی، گالوانیزه و سیاه تقسیم می شوند که بسته به فولاد مصرفی در پروژه های آبرسانی استفاده می شوند و دارای قطرهای بالاتر از ۶ اینچ هستند .
مزایای لوله های فولادی :
– درمقابل فشارهای بالا قابلیت تحمل زیادی دارند .
– کارگذاری لوله ها به سبب طویل بودن شاخه ها ساده است .
– عموما در شاخه های ۱۲ متری تولید می شوند .
– درداخل کشور تولید می گردند .
معایب لوله های فولادی :
این لوله ها چون پوشش خارجی ندارند به سرعت در خاک خورده می شوند و بنابراین پوشش خارجی و حفاظت کاتدی برای آن لازم است سطوح داخلی آن به سرعت سطح صاف خود راازدست می دهد .
